Panimulang Linggwistika at Estruktura ng Wika

     

    Nakapaloob sa kursong ito ang pagtalakay sa kahulugan, kasaysayan at pangunahing kaalaman sa linggwistika. Pag-aaralan dito ang mga katangianngwikang Filipino kaugnayngortograpiya, palatuldikan at palabigkasan, ponema, morpema at semantika. Susuriin din ang pag-iiba-ibangibang wikain sa Pilipinas at ang ilang modelong panggramatikangwika.

    Bilang isang guro ng Filipino ay kailangang magkaroon tayo ng sanligang kaalaman sa ponema at morpema. Lalo na kung ang isang guro ay nagtuturo sa mga pook ng mga di –Tagalog.

     Ang isang guro dapat ay maging tiyak, mabisa at marunong magtipid ng panahon sa pagtuturo at kailangang maalam siya sa mga katangian o kakanyahan ng mga Pilipino at pati na rin ang wika ng pook o ang unang wika ng mga batang kanyang tinuturuan. Sapagkat alam naman natin na ang isang bata pag maalam sa artikulasyon ng pananalita ng kanyang unang wika ay makakatulong ito para sa pag-uugnay na pag-aaral ng kanyang panglawang wika.Makakatulong ng malaki sa isang guro kapag alam niya ang unang wika ng bata at naiuugnay niya adito ang panglawang wika mg bata ay mabibigyan niya ng diin kung alinman ang kanyang mga paksang aralin.

PAGSUSULIT

Lagumang Pagsubok at iba pang mga Pangangailangan sa Kurso

Bilang isang guro ng Filipino ay kailangang magkaroon tayo ng sanligang kaalaman sa ponema at morpema. Lalo na kung ang isang guro ay nagtuturo sa mga pook ng mga di –Tagalog.

Ang isang guro dapat ay maging tiyak, mabisa at marunong magtipid ng panahon sa pagtuturo at kailangang maalam siya sa mga katangian o kakanyahan ng mga Pilipino at pati na rin ang wika ng pook o ang unang wika ng mga batang kanyang tinuturuan. Sapagkat alam naman natin na ang isang bata pag maalam sa artikulasyon ng pananalita ng kanyang unang wika ay makakatulong ito para sa pag-uugnay na pag-aaral ng kanyang panglawang wika.Makakatulong ng malaki sa isang guro kapag alam niya ang unang wika ng bata at naiuugnay niya adito ang panglawang wika mg bata ay mabibigyan niya ng diin kung alinman ang kanyang mga paksang aralin.

Ang isang guro dapat ay maalam sa wika dahil makakatulong ito sa kanyang pagtuturo lalo pag siya ay guro sa linggwistika. At kung ang kabuuan ng wika ay hahatiin sa tatlong antas:

1. Palatunugan o Ponolohiya

2. Palabuuan o Morpolohiya

3. Palaugnayan o Sintaksis

Ang isang guro ay kailangang malaman kung saan-saan nagkakatulad at nagkakaiba ang Pilipino at ang wika ng pook sa bawat antas na nabanggit. Alam naman natin na sa bahaging nagkakatulad ang dalawang wika ay halos o mas madali ang na matitiyak ng isang guro na walang magiging problema o suliranin ang mga mag-aaral. Subalit sa bahaging nagkakaiba ang wika ay hindi na kailangang patunayan pa ang tiyak ang isang guro ay makakaranas ng mga problema o suliranin sa kanyang pagtuturo.

Bilang isang guro dapat ay maging mapanuri kung siya ay nagsasagawa ng paghahambing sa tatlong antas ng wika,

1. Kailangang niya munang suriin ang wika ng bawat pook.

2. Kailangan alamin niya muna kung anu-ano ang mga ponema ng wika ng bawat pook

3. Dapat alamin muna niya kung papaano ang set ng mga ponema ng wikang ito ay pinagsasama-sama upang bumuo ng morpema.

4. Dapat alamin din niya kung papaanong ang mga morpema nito ay pinagsasamasama upang bumuo ng iba;t-ibang pangungusap.

PONEMA

Ang ponema ay ang pundamental, teoretikong yunit ng tunog na nakakabuklod ng salita. Nakakabuo ng ibang salita kapag pinapalitan ang isang ponema nito. Titik, katinig at patinig.

PONOLOHIYA

- ang pag-aaral o pag-uuri-uri sa iba't-ibang makahulugang tunog na ginagamit sa pagsasalita, pagsasama ng mga tunog o ponema.

- Palatunugan

- Wikang Pilipino ay binubuo ng mga tunog

- Pag-aaral ng mga Ponema

PONEMA:

A. Segmental

B. Ponemang Suprasegmental

 

Ponemang Malayang Nagpapalitan

Sa Filipino, may mga tunog (ponema) na malayang nagpapalitan. Sa pagkakataon na ang ponema ay malayang nagpapalit, ang baybay ng salita ay nagiiba ngunit hindi ang kanilang mga kahulugan.

Ang gamit ng ponemang malayang nagpapalitan ay mahalaga sa pagpapadulas ng mga salita at pagpapabilis ng komunikasyon. Kadalasan ding ginagamit ang ponemang malayang nagpapalitan upang bigyan diin ang mga salitang nagiiba ang tunog depende sa lugar. Kung matatandaan sa ibat ibang pulo ng Pilipinas, iba iba ang dayalekto (o diyalekto, ang a t i sa salitang "diyalekto" ay ponemang nag papalitan).

 

Ponemang Suprasegmental

- Nagbibigay lasa sa mga segmental

 

Apat na ponemang suprasegmental:

• Haba (length)- ito ay tumutukoy sa haba ng bigkas sa patinig ng isang pantig.

• Tono (pitch)- ito ay tumutukoy sa pagtaas at pagbaba sa pagbigkas ng pantig ng isang salita.

• Antala (juncture)- tumutukoy ito sa pansamantala o saglit na pagtigil ng ating ginagawa sa pagsasalita upang higit na maging malinaw ang paghahatid ng mensahe.

Hal. Hindi, ikaw

• Diin- tumutukoy sa lakas o bigat sa pagbigkas ng isang salita o pantig ay makakatulong sa pag unawa sa kahalagahan ng mga salita.

BARAYTI NG WIKA

Ano ang kahulugan ng barayti at baryasyon ng wika. BARAYTI NG WIKA Sa paksang ito malalaman natin ag mga uri ng barayti ng wika at mga halimbawa ng bawat isang uri nito. Mga salitang magkakapareha ngunit dahil sa mga paraan ng pagbabaybay at mga intonasyon o punto ay nagkakaroon ng bagong kahulugan ang mga salita. Ang Filipino at ang ibang wikasa Pilipinas.

Ang varayti ng wika ay maaaring sanhi ng heograpiya, edukasyon, okupasyon, uring panlipunan, edad, kasarian, o kaligirang etniko.

 

IDYOLEK

pansariling wika ng isang tao

 

Ang bawat tao ay may kanyang sariling idyolek.

 

DAYALEK

wikang ginagamit sa partikular na lugar

 

Ang lahat ng tao ay may dayalek.

 

SOSYOLEK

nakabatay ang pagkakaibang ito sa katayuan o istatus ng isang gumagamit ng wika sa lipunang kanyang ginagalawan — mahirap o mayaman; may pinag-aralan o walang pinag-aralan; ang kasarian

 

Ang lahat ng tao ay may sosyolek.

 

ETNOLEK

nadedebelop mula sa mga salita ng mga etnolinggwistikong grupo

 

EKOLEK

kadalasang mula o sinasalita sa loob ng bahay

PAGSUSULIT

Barayti Set ng mga lingguwistikaytem namay kaparehong distribusyon. Kilala rin sa Ingles na variety ito ang snhi ng pagkakaiba ng uri ng lipunan nating ginagalawan heograpiya edukasyon okupasyon edad kasarian at kung minsan ang uri ng pangkat etniko.