Sa Aking mga Kabata

 

Interpretation: Sa Aking mga Kabata

Kapagka ang baya’y sadyang umiibig

Sa langit salitang kaloob ng langit

Sanlang kalayaan nasa ring masapi

Katulad ng ibong nasa himpapawid

This first stanza in Rizal's poem shows that long before he sprouted the first fruits of his youth, he had already placed distinguished value in the importance of one's mother tongue.  According to these verses, if a nation's people wholeheartedly embrace and love their native language, that nation will also surely pursue liberty.  He likens this idea to a bird soaring freely in the vast, eternal sky above.

Ipinapakita sa unang talata na kahit noong bata pa lamang si Rizal ay nakita na niya ang kahalagahan ng wikang pambansa. Ayon sa kanya, kung taos-pusong mamahalin ng mga tao ang kanilang pambansang wika ay taos-puso rin nilang ipaglalaban ang kanilang kalayaan. Ito raw ay parang isang ibong lumilipad nang malaya sa himpapawid.


Pagka’t ang salita’y isang kahatulan
Sa bayan, sa nayo't mga kaharian
At ang isang tao’y katulad, kabagay
Ng alin mang likha noong kalayaan.

Language here is likened to a people born into freedom.  In Rizal's time, Filipinos were held in slavery by Spain.  Rizal, however, believed that if the people treasured and loved and used their mother tongue, it would become a symbol of relative freedom, and of identity.

Ang wika ay ihinahalintulad ni Rizal sa mamamayang ipinanganak sa kalayaan. Sa panahon noon, ang Pilipinas ay naging alipin sa kamay ng mga Kastila. Ganunpaman, sinasabi ni Rizal sa talatang ito na kahit na ang bansa ay parang nasa bilangguan ng mga dayuhan, ang kanilang pagmamahal at pagtatangkilik sa sariling wika ay magiging simbolo na rin ng kanilang pagkatao ang pagka-Pilipino.


Ang hindi magmahal sa kanyang salita
Mahigit sa hayop at malansang isda
Kaya ang marapat pagyamanin kusa
Na tulad sa inang tunay na nagpala

It is here in these lines of verse that we find Rizal's famous quote: "He who does not love his own language is worse than an animal and smelly fish."  He further adds that Filipinos must work to make the language richer, and likens this endeavor to a mother feeding her young.  The native tongue is now compared to a helpless child that must be nurtured in order to grow and flourish.

Dito sa pangatlong saknong nating makikita ang isa sa mga pinakatanyag na kasabihan ni Rizal. Ayon sa kanya, ang wika raw kay nangangailangan ng pag-aaruga, gaya ng pag-alaga ng ina sa kanyang anak. Ihinahalintulad niya ang pambansang wika sa isang sanggol na kailangang alagaan at mahalin.


Ang wikang Tagalog tulad din sa Latin,
Sa Ingles, Kastila, at salitang anghel,
Sapagkat ang Poong maalam tumingin
Ang siyang naggagawad, nagbibigay sa atin.

The Tagalog language is, according to these lines, equal in rank to Latin, English, Spanish, and even the language of the angels.  It is not inferior to any other language, nor must it be considered so.  For it is God who has bestowed upon the Filipinos this gift, just as he has blessed the other nations and lands with their native tongues.

Ayon kay Rizal, ang wikang Tagalog ay singhalaga ang sintulad lamang ng wikang Latin, Ingles, Kastila, at salitang anghel. Hindi ito dapat minamaliit kapag ikinukumpara sa wika ng ibang mas mauunlad na bansa, sapagkat iisa lamang ang Diyos na nagbigay-bunga sa lahat ng wika ng mundo.


Ang salita nati’y tulad din sa iba
Na may alfabeto at sariling letra,
Na kaya nawala’y dinatnan ng sigwa
Ang lunday sa lawa noong dakong una.

These last lines may very well be referring to the Alibata, or the old Filipino alphabet whose characters are unique in every essence, finding no likeness in any other alphabet.  The Tagalog language, according to Rizal, has letters and characters of its very own, similar to the way other "elite tongues" do.  These letters, however, were overthrown by strong waves and lost, like fragile, fickle boats in the stormy sea, many long years ago.

Ang wika ng mga Pilipino, tulad nga iba pang wika, ay mayroon ding sariling alpabeto. Maaaring tinutukoy ni Rizal dito ang Alibata o ang lumang alpabetong Pilipino, na talaga namang nag-iisa ang walang katulad. Ngunit, ayon kay Rizal, ang mga letra ng ating katutubong alpabeto ay parang natangoy sa malalaking alon, na parang mga bangka.